PODEJŚCIE SKONCENTROWANE NA ROZWIĄZANIACH
ROZMOWA W KIERUNKU ROZWIĄZAŃ

Witajcie na kursie podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach (SR). Cieszymy się, że tu jesteście. Podejście SR było rozwijane, by pomagać tym, którzy pracują bezpośrednio z ludźmi, aby prowadzić bardziej pożyteczne rozmowy, by znajdować drogę prowadzącą do trwałej zmiany. Jak zobaczycie, to podejście wywodzi się z całkiem innego paradygmatu, który jest prosty w rozumieniu, ale niełatwy w użyciu. Zatem, gdy tylko możecie, zanurzcie się w praktykę. Wypróbujcie jak działa i z odwagą zapytajcie ludzi o ich nadzieje.

Życzymy wam dobrej zabawy!

INSTRUKTOR

Dr A. Biba Rebolj, dyrektor kreatywna oraz właścicielka Ribalon Institute, posiada  duże doświadczenie zawodowe w obszarze zdrowia psychicznego oraz szkolenia młodzieży. W latach 2007-2014 była koordynatorką nauczycieli dla studentów ze specjalnymi potrzebami na Wydziale Filozofii Uniwersytetu w Lublanie. W 2014 roku zajęła się pracą z innymi młodymi osobami z mniejszymi szansami. W latach 2014 – 2016 pogłębiła swoją wiedzę i kompetencje w Wielkiej Brytanii, robiąc specjalizajcę w BRIEF (Londyn) z Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (TSR) i uzyskała licencję terapeutki TSR oraz Coacha. Posiada tytuł doktora w dziedzinie edukacja wyższa i niepełnosprawności i jest jedyną Słowenką nominowaną do członkini “the Royal Society of Arts” w Wielkiej Brytanii.

Niezależnie, czy zdajemy sobie z tego sprawę, czy nie, jesteśmy prowadzeni przez założenia. Nawet, gdy myślimy, że nie mamy założeń, to także założenie :) Mogą pojawiać się w formie teorii, doświadczeń, wiedzy, czy zwykłych opinii. Założenia bez wątpienia wpływają na to, w jaki sposób pracujemy z ludźmi, jak ich postrzegamy oraz na to, jak angażujemy się w relacje. Są po to, aby wspierać nas w wykonywaniu pracy w najbardziej przydatny sposób, a więc pomagają w zadawaniu pytań. W podejściu SR posiadanie takich założeń, jakie zostały pokazane w filmie, przyda się do zadawania pytań SR.

Jakie zauważacie własne założenia/przekonania/opinie/postawy w pracy z ludźmi?

Które wydają wam się bardziej przydatne? Mniej przydatne? Dlaczego?

(N.p. Wierzę, że każdy jest …)

1. ...
2. ...
3. ...
4. ...
5. ...

Jakie pytania zadajecie ludziom, gdy spotykacie się z nimi po raz pierwszy?

1. ...
2. ...
3. ...
4. ...
5. ...

ETAP 0 (zanim rozpoczniecie rozmowę – opcjonalny):

Pytania wydobywające zasoby (przykładowe pytania):

1. Kiedy ostatnio zachowałaś się jak bohaterka?
2. Jaka była opinia o tobie twojego ulubionego nauczyciela?
3. Opowiedz historię umiejętności, którą posiadasz i jest charakterystyczna tylko dla ciebie, ale nie wpisałabyś jej do swojego oficjalnego CV.
4. Zacytuj komplement, który dostałeś, który odmienił twoje życie.

ETAP 1: (przykładowe pytania):

1. Jakie są twoje najlepsze nadzieje na to, co zyskasz z naszej wspólnej pracy?
2. Co chciałabyś zyskać z dzisiaj?
3. Skąd będziesz wiedział, że nasza wspólna rozmowa była przydatna?

ETAP 2: Preferowana przyszłość (przykładowe pytania):

1. Pytanie o cud: Przypuśćmy, że obudziłaś się jutro i zdarzył się cud – (twoje najlepsze nadzieje) zaczynają się spełniać. Co byłoby pierwszą tego oznaką, którą byś zauważyła?
2. Uproszczona wersja: Przypuśćmy, że  obudziłeś się jutro i (wstaw twoje najlepsze nadzieje) zaczynają się spełniać. Po czym to poznasz?
3. Co byłoby pierwszym znakiem, który powie ci, że coś się zmieniło?
4. Co zobaczyłabyś, że robisz w takim dniu?*
5. Co by to mogło zmienić?
6. Kto poza tobą byłby pierwszą osobą, która zauważy, że wydarzył się cud?
7. Co takiego by zauważyli?
8. Jak by zareagowali?
9. Jak wpłynęłaby na ciebie ich reakcja?
10. Co jeszcze byłoby inaczej?

*Powtórzcie sekwencję od pytania 4 naprzód tyle razy, ile możecie/chcecie.

Pytania o wyjątki (do zastosowania na każdym etapie, jeśli uznacie, że pasują):

1. W jakich momentach X (niechciana sytuacja/problem/wyzwanie) nie zdarza się lub zdarza się rzadziej?
2. Co innego jest w tych momentach?
3. Co robisz wtedy inaczej?
4. Jak udało ci się to zrobić?

ETAP 3: Przypadki sukcesu (przykładowe pytania)

1. Na skali od 0 do 10, gdzie 10 to (twoje najlepsze nadzieje tak, jak opisałeś je w Etapie 2), a 0 to najgorsze, co było do tej pory, gdzie jesteś teraz?
2. Co sprawia, że to X, a nie niżej?
3. Co zrobiłaś, aby dotrzeć do X?
4. Jakie umiejętności i zasoby były potrzebne, aby dostać się do X?
5. Co pomagało po drodze?

Oznaki postępu (Ciąg dalszy etapu 3):

6. Skąd byś wiedziała, że przesunęłaś się na X+1?
7. Co takiego byś robił na X+1?
8. Po czym byś rozpoznała, że jesteś na X+1?

PDF: Proces Skoncentrowany na Rozwiązaniach (podsumowanie filmu, etap po etapie, z przykładowymi pytaniami)

W tym filmie zobaczycie Galinę i Andrea ćwiczących rozmowę SR. Zobaczcie, jak zastosowali proces SR w prawdziwej rozmowie.

Pytania do autorefleksji:

W jaki sposób ten kurs może WAM się przydać?

Jak może to odmienić waszą pracę?

Obejrzyjcie film:

Na skali od 0 do 10, gdzie 10 oznacza, że jesteście w pełni przygotowani i gotowi, by rozpocząć praktykę podejścia SR, a 0 oznacza coś przeciwnego, zaznaczcie, gdzie jesteście teraz?

0 …………………………………………………… 10 

Pytania do autorefleksji (zapiszcie je sami dla siebie)

1. Co sprawia, że wybraliście taki numer, a nie niższy? (wymień 5 rzeczy)
2. W jaki sposób dotarliście do tego numeru (co wam pomogło)?
3. Skąd byście wiedzieli, że przesunęliście się o 1 punkt na skali?

Ten rozdział jest po to, aby pobudzić waszą ciekawość, jeśli chcecie zobaczyć jeszcze jeden przykład rozmowy SR i przeczytać więcej o podejściu, gdzie szukać informacji, i co jeszcze możecie zrobić.

Scenka demo, którą tu prezentujemy jest tylko w języku angielskim.

Obejrzyjcie film:

Więcej o podejściu SR

1. https://ribalon.org/what-is-solution-focused-sf-and-how-does-it-work/

Dalsze szkolenie

1. https://sfpossibilities.teachable.com/

Czasopismo z otwartym dostępem z artykułami dotyczącymi podejścia SR

1. Journal of Solution Focused Practices (open access to articles):

Grupa do ćwiczenia i poznania innych praktyków PSR

Towarzystwa, które działają na poziomie narodowym i międzynarodowym:

EBTA (European Brief Therapy Association): http://blog.ebta.nu/

Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach: https://www.psttsr.pl/