Czym jest pokój, czym jest edukacja pokojowa?

 

Pokojowe społeczeństwo to funkcjonujące społeczeństwo, w którym panuje równość i sprawiedliwość. Gdy panuje pokój, ludzie mogą uczestniczyć w życiu publicznym i zawodowym oraz prowadzić życie prywatne bez obawy o dyskryminację lub przemoc, niezależnie od ich tożsamości społecznej. W środowiskach pracy z młodzieżą  pokój oznacza, że młodzi ludzie z różnych środowisk mogą bezpiecznie uczestniczyć w zajęciach i mogą oczekiwać, że będą traktowani z szacunkiem przez dorosłych i rówieśników. Brak pokoju może przejawiać się w takich kwestiach jak przemoc, mowa nienawiści, z którą nikt nie próbuje walczyć, lub jako negatywne, stereotypowe myślenie o pewnych grupach, które może prowadzić do wykluczenia. Pokój jest czymś, na co możemy wpływać na wielu poziomach jako profesjonaliści pracujący z młodymi ludźmi.

 

Kluczowa koncepcja  

 

Równość  oznacza, że każda osoba lub grupa osób ma takie same zasoby lub możliwości w społeczeństwie.

Równość  uznaje też, że każda osoba ma różne zasoby i możliwości potrzebne do osiągnięcia równego wyniku.

 

Edukacja na rzecz pokoju ma na celu zapewnienie sobie i innym umiejętności, postaw i wiedzy na temat tego, jak i dlaczego tworzyć, utrzymywać  oraz budować trwały pokój. Edukacja na rzecz pokoju uznaje, że pokój jest czymś, na co pracujemy, rzadko zdarza się sam z siebie. Praca na rzecz pokoju obejmuje utrzymanie i przywracanie pokoju, gdy zostaje on naruszony oraz budowanie warunków dla jego trwałości. Utrzymanie pokoju oznacza ochronę granic i dobrobytu na poziomie osobistym, wspólnotowym i globalnym. Osiąganie pokoju oznacza rozwiązywanie konfliktów bez użycia przemocy oraz zapewnianie możliwości budowania i odbudowywania zaufania. Budowanie warunków dla trwałego pokoju oznacza budowanie zdolności do rozwijania i utrzymywania zdrowych relacji z innymi oraz uczenie się, jak dbać o siebie, innych i planetę.

 

Kluczowa koncepcja  

 

Johan Galtung (1964) wyróżnił trzy kategorie przemocy: 

  • bezpośrednia przemoc z zamiarem wyrządzenia krzywdy.
  • przemoc strukturalna oznaczająca w dużej mierze niezamierzone szkody wyrządzone przez systemy gospodarcze i polityczne
  • przemoc kulturowa, która legitymizuje dwie poprzednie formy przemocy.

Pokój negatywny  to stan, w którym brak jest bezpośredniej przemocy (kategoria 1 przemocy) -Johan Galtung (1964)

Pozytywny pokój odnosi się do zintegrowanego, dobrze funkcjonującego społeczeństwa, charakteryzującego się równością i brakiem przemocy pośredniej (kategorie 2 i 3 przemocy). Jest to stan, który umożliwia integrację jednostek i stanowi prawdziwy, trwały oraz zrównoważony pokój oparty na zasadach sprawiedliwości. - Johan Galtung (1964)

 

Edukacja na rzecz pokoju oznacza edukację i szkolenia, które wzmacniają , budują odporność i zaufanie w społeczeństwie, zachęcając do aktywności i partycypacyji obywatelskiej oraz dążąc do rozwiązywania codziennych konfliktów bez użycia przemocy. Wzywa do uczynienia struktur władzy i przywilejów bardziej widocznymi oraz do rozpoznawania, zarządzania i eliminowania mowy nienawiści, rasizmu i wykluczenia w społeczeństwie oraz wspierania integracji.

Edukacja na rzecz pokoju ma na celu wzmocnienie pokoju poprzez uczenie się i nauczanie umiejętności, wiedzy i postaw potrzebnych do budowania pozytywnego pokoju opartego na zasadach praw człowieka. Działania w zakresie edukacji na rzecz pokoju budują i wzmacniają wiedzę, umiejętności i postawy, które pomogą zapobiegać występowaniu konfliktów, rozwiązywać je w sposób pokojowy oraz tworzyć osobiste i społeczne warunki dla trwałego pokoju. Te umiejętności, formy wiedzy i postawy tworzą możliwości współpracy, rozwiązywania problemów i krytycznego myślenia. W praktyce, w ramach działań związanych z edukacją pokojową uczymy siebie i innych oraz wspólnie badamy, w jaki sposób głowa, serce i ręce mogą pracować na rzecz nowych sposobów zrównoważonego i pokojowego życia w różnych społecznościach.

Edukacja pokojowa jest prowadzona na poziomie indywidualnym, grupowym, a nawet globalnym. Możemy kształcić samych siebie, abyśmy byli bardziej zdolni do znalezienia dróg do pokoju w skali lokalnej. Możemy uczyć siebie i innych, jak komunikować się w sposób budujący pokój i oraz dający przestrzeń na współpracę. Co więcej, możemy kształcić siebie i innych oraz uczyć się umiejętności, postaw i form wiedzy, których potrzebujemy w budowaniu trwałego pokoju na poziomie globalnym. Edukacja pokojowa jest podzielona w tym kursie online i w wielu innych kursach edukacji pokojowej na budowanie, utrzymywanie i ochronę pokoju wewnętrznego, pokój na poziomie społeczności i zrównoważony pokój globalny, obejmujący wszystkie żywe istoty.

 

Kluczowa koncepcja  

 

Edukacja na rzecz pokoju odnosi się do strategii edukacyjnych mających na celu przekształcenie podziałów społecznych i konfliktów w pokojowe i trwałe relacje.

 

 

Ta piramida edukacji pokojowej ilustruje różne jej poziomy, które są objęte w tym kursie. Wszystkie poziomy piramidy są równie ważne. Na wszystkich poziomach edukacji pokojowej uczymy siebie i innych, jak utrzymać pokój, przywrócić pokój, jeśli zostanie on zakwestionowany i jak budować trwały pokój.

Dolna część piramidy jest szersza, aby pokazać, że istnieją elementy budowania pokoju, na które możemy mieć największy wpływ. Na dole piramidy znajduje się wewnętrzny spokój, dobre samopoczucie i troska o siebie. Są to podstawowe elementy pokoju osobistego. Kiedy doświadczamy wewnętrznego spokoju, możemy wchodzić w interakcje ze światem i wszystkimi ludźmi w nim w bardziej konstruktywny sposób niż wtedy, gdy jesteśmy wytrąceni z równowagi. Trudne czasy i kryzysy, których jesteśmy świadkami i których doświadczamy, mogą zachwiać naszym wewnętrznym spokojem i prawdopodobnie będziemy musieli zadbać o siebie w bardziej świadomy sposób niż wcześniej. Ćwiczenia edukacji pokojowej istotne dla tej najniższej części piramidy obejmują ucieleśnione praktyki wewnętrznego spokoju i samoregulacji, walidację emocji, tworzenie rutyny samoopieki, a także rozpoznawanie naszych granic i utrzymywanie ich.

Druga warstwa piramidy to poziom komunikacji i społeczności. Ten poziom zawiera aspekty edukacji pokojowej, które koncentrują się na zachowaniu, komunikacji, słuchaniu, ograniczaniu dyskryminacji oraz promowaniu sprawiedliwości, równości, dialogu i bezpieczniejszych przestrzeni. Ta warstwa obejmuje również pozycjonowanie własnej tożsamości w stosunku do otoczenia: uświadomienie sobie własnej perspektywy i pozycji w stosunku do innych. Rozpoznając własne pochodzenie, przywileje, uprzedzenia i inne założenia, łatwiej jest nam rozpoznać istniejące normy, nierówności strukturalne i dyskryminację, która ma miejsce w naszym społeczeństwie. Tylko poprzez rozpoznanie nierówności i dyskryminacji wokół nas możemy zapobiec ich eskalacji. Ćwiczenia w tej warstwie obejmują metody umożliwiające pełne szacunku spotkania w bezpieczniejszych przestrzeniach oraz narzędzia do aktywnego słuchania i uświadamiania sobie własnych założeń, uprzedzeń i światopoglądu.

Trzecia warstwa piramidy skupia się na pokoju globalnym i ekologicznym. W tej warstwie edukacji pokojowej zainteresowanie kieruje się w stronę uznawania niesprawiedliwości w dystrybucji zasobów, ochrony planety i jej ekosystemów, ponownego łączenia się z naturą, globalnego budowania pokoju i negocjacji pokojowych oraz dialogu strukturalnego. Warstwa ta obejmuje również tematy, takie jak zrównoważona przyszłość wielogatunkowa lub zmiany klimatu.

Ten kurs online jest najbardziej skoncentrowany na pierwszych dolnych warstwach piramidy, ponieważ są to tematy najbliższe życiu zawodowemu osób pracujących z młodzieżą. Podczas gdy ten kurs online daje osobom pracującym z młodzieżą wiedzę i umiejętności w zakresie budowania i wspierania pokoju na poziomie indywidualnym i społecznym, pamiętamy, że osoby pracujące z młodzieżą pracują z jednostkami i grupami, na których życie wpływają globalne kryzysy. Sami pracownicy młodzieżowi również żyją w czasach, w których dotykają nas różne kryzysy, a przyczyny i konsekwencje tych kryzysów wpływają na wszystkich, w tym na tych z nas, którzy pracują z młodymi ludźmi. W tych czasach nieustannie przypomina się nam, że musimy dbać o planetę, troszczyć się o tych, którzy uciekają przed wojną, współpracować z różnymi grupami ludzi, a jednocześnie dbać o siebie, abyśmy mogli kontynuować i prowadzić satysfakcjonujące życie, nawet jeśli świat wokół nas szybko się zmienia.

Teraz nadszedł czas, aby wyjąć notatnik i zacząć zastanawiać się, w jaki sposób te tematy odnoszą się do twojej pracy.

 

Ćwiczenie



Gdzie ukrywa się pokój?

Zastanów się nad swoim miejscem pracy i współpracownikami.

  1. Czy możesz sobie przypomnieć moment w swoim miejscu pracy, w którym doświadczyłeś spokoju? Gdzie byłeś, z kim i co robiłeś lub myślałeś?
  1. Czy Twoim zdaniem utrzymujesz pokój, przywracasz pokój i budujesz warunki wstępne dla trwałego pokoju w swojej pracy?
  1. Czy kiedykolwiek rozmawiałeś o pokoju z młodymi ludźmi lub kolegami? Jeśli nie, to czy chciałbyś/chciałabyś?

Zapisz swoje przemyślenia w notatniku.

 

Referencje